Καινοτομία
Πολιτική και Κοινωνική Πόλωση
Η έννοια της πόλωσης βρίσκεται πλέον στον πυρήνα της σύγχρονης πολιτικής ανάλυσης. Ερευνητικές συνεισφορές προέρχονται όχι μόνο από την πολιτική επιστήμη, αλλά και από τη σoσιολογία, την επικοινωνία και την ψυχολογία, αναδεικνύοντας τη σύνθετη και πολυδιάστατη φύση του φαινομένου.
Στη διεθνή βιβλιογραφία εντοπίζονται δύο βασικές προσεγγίσεις:
• Η εμπειρική ανάλυση της πολιτικής πόλωσης και των παραγόντων που την προκαλούν.
• Η κανονιστική συζήτηση για τις επιπτώσεις της στην ποιότητα της δημοκρατικής διακυβέρνησης.
Τύποι Πόλωσης
Από Πάνω προς τα Κάτω vs. Από Κάτω προς τα Πάνω
• "Από πάνω προς τα κάτω" πόλωση: Η ιδεολογική απόσταση ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα και τους ψηφοφόρους, όπως περιγράφει ο Sartori (2005).
• "Από κάτω προς τα πάνω" πόλωση: Οι κοινωνικές διαιρέσεις δημιουργούν το πλαίσιο για τον πολιτικό ανταγωνισμό, σύμφωνα με τους Lipset & Rokkan (1967).
Από Θεματική σε Συναισθηματική Πόλωση
• Θεματική πόλωση: Διαφωνία γύρω από συγκεκριμένα ζητήματα ή πολιτικές θέσεις (DiMaggio et al., 1996 – Duffy et al., 2019).
• Συναισθηματική πόλωση: Αφορά την κοινωνική αποξένωση, την καχυποψία και την αντιπάθεια προς τους υποστηρικτές της αντίθετης πλευράς, ανεξάρτητα από συγκεκριμένα ζητήματα (Iyengar et al., 2012).
Προς ένα Ολοκληρωμένο Μοντέλο Πόλωσης
Το DEMOSPOL στοχεύει στην ανάπτυξη μιας διευρυμένης κατανόησης της πολιτικής πόλωσης και των συνεπειών της για τη δημοκρατική διακυβέρνηση, μελετώντας την αλληλεπίδραση μεταξύ:
• Πολιτικών κοινοτήτων
• Μέσων μαζικής ενημέρωσης
• Ψηφιακών κοινωνικών δικτύων
Τρεις βασικές κατευθύνσεις της ανάλυσης:
Διεπιστημονικός Ερευνητικός Σχεδιασμός
Συνδυάζει εργαλεία από την πολιτική επιστήμη, την πολιτική κοινωνιολογία και την επικοινωνία, προκειμένου να αποτυπωθούν οι διαιρέσεις και οι αφηγήσεις που αναπαράγονται σε πολλαπλά επίπεδα.
Σχεσιακή Ανάλυση Πόλωσης
Αναδεικνύει τις αλληλεξαρτήσεις μεταξύ πολιτικών, κομματικών και επικοινωνιακών δρώντων. Η έννοια της "υβριδοποίησης της πολιτικής" (Chadwick, 2013) φωτίζει τη συνύπαρξη και τη σύγκρουση παλαιών και νέων μέσων, παραδοσιακών και εναλλακτικών θεσμών.
Τυπολογία Πεδίων και Επιπτώσεων
Το έργο επιδιώκει:
• Την καταγραφή των περιοχών σύγκρουσης (π.χ. κοινοβουλευτική, επικοινωνιακή, ψηφιακή).
• Την κατηγοριοποίηση των τύπων πόλωσης (θεματική, συναισθηματική).
• Την ανάλυση των επιπτώσεων: αντιπολιτική ρητορική, πόλωση ταυτοτήτων, ρητορική μίσους, πολιτικός φυλετισμός.
Μέσα από αυτή τη σύνθετη και πολυεπίπεδη ανάλυση, το DEMOSPOL φιλοδοξεί να προσφέρει ένα χρήσιμο εργαλείο κατανόησης των νέων μορφών πόλωσης και των προκλήσεων που θέτουν για τη δημοκρατική κοινωνία.